Sadri Ertem Kimdir Kısaca Hayatı ve Eserleri

Sadri Ertem 1898 senesinde Dünya’ya gelmiştir. Babası subay olduğundan ötürü çocukluğu Anadolu ve Rumeli’nin bazı kentlerinde geçmiştir. Darülfünun Edebiyat Fakültesi’nde Felsefe bölümünden mezun olmuştur. Kurtuluş Savaşı döneminde Anadolu’da bulunan “Hâkimiyet-ii Milliye” ve “Yenigün” gazetelerinde yazı işleri müdürlüğünde, “Son Telgraf” gazetesinde ise başyazarlık görevinde bulunmuştur.

Yazmış olduğu ilk yazıları genç yaşında dönemin popüler gazetelerinden olan “Tercüman-ı Hakikat” gazetesinde yayımlanmıştır. Sadri Ertem’in ilk hikâyesi ise 1917 senesinde Genç Yolcular’da yayımlanmıştır. Seçmiş olduğu konuları toplumsal sorunlardan almış olan; işçilerin yaşamlarına dair hikâyelerini, sömürülmelerini, kapitalizmin rekabetçi döneminin üretim ilişkilerini, bunun akabinde küçük işletmecilerin zor duruma düşmesini anlatmış olduğu “Bacayı İndir Bacayı Kaldır” kitabı Sadri Ertem’in edebiyata bakış açısını da yansıtmaktadır. 12 Kasım 1943 tarihinde Ankara’da vefat etmiştir.

Öykü: Silindir Şapka Giyen Köylü(1933), Bacayı İndir Bacayı Kaldır(1933), Korku(1934), Bay Virgül(1935), Bir Şehrin Ruhu(1938), Bacayı İndir Bacıyı Kaldır(1939)

Roman: Çıkrıklar Durunca(1931), Bir Varmış Bir Yokmuş(1933), Düşkünler(1935), Yol Arkadaşları(1945)

Anı – Gezi: Sovyet Rusya Hatıralarım(1932)

İstanbul Sultanisini 1914 senesinde bitirdikten sonra İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümünü de 1920 senesinde bitirmiştir. İstanbul’un çeşitli okullarında felsefe öğretmenliği yapmıştır. Bu görevinden sonra Anadolu’ya geçiş yaparak Milli Mücadele’ye katılmıştır. Hâkimiyet-i Millîye ve Yeni Gün gazetelerinde yazı işleri müdürlüğü yaptıktan sonra bir dönem milletvekilliği görevini de üstlenmiştir. Yazmış olduğu eserleri gerçekçilik akımının ilk eserleri arasında yer almaktadır. Yazmış olduğu öykülerde ve romanlarda sanayileşmenin belli başlı sorunlarına, toplumda gerçekleşen değişimlere, ast – üst ilişkilerine ve Batı taklitçiliğine eleştirisel bir dil ve bakışla yaklaşmıştır. Eserlerinden bazıları olan “Bir Varmış Bir Yokmuş” eserinde Tanzimat yıllarında başlamış olan kapitülasyonların neden verdiği felaket ve sarsıntıları, “Düşkünler” eserinde Tanzimat ile başlayan yüksek memur bürokrasisinin zaman içerisinde yozlaşmasını, “Yol Arkadaşları”nda ise Batı Anadolu’da yer alan kasaba ve şehirlerin bazı kesitlerini gözler önüne sermektedir. Eleştirisel gerçekçilik akımı gözlendiği zaman bu akımın önde gelen yazarları arasında yer almaktadır. Yazmış olduğu eserlerinde edebiyatın belli başlı sorunlarını maddeci felsefenin etkisinde kaleme alarak eleştirisel gerçekçi bir sanat anlayışı kurmaya yönelmiştir. Sadri Ertem’in kaleme almış olduğu eserlerinden kimileri ise Fransızca, Rusça, İngilizce, Rusça, Çince, Yunanca ve Arapçaya çevrilmiştir.

Toplumcu roman ve hikâye yazarları arasında başı çekenler arasında yer almaktadır. Eserleri incelendiği zaman sanat kaygısı bulunmamaktadır daha çok kitabi bilgilere dayanmakta olan gerçekçilik anlayışı bulunmaktadır. Eserlerinde eleştirisel gerçekçilik ile beraber sosyolojik olayların üzerinde durmuştur. Edebi kişiliği ile beraber gazetecilik de yaptığı için eserlerinde gazetecilikte de olduğu gibi biçim kaygısı bulunmayan yalın bir biçem kullandığı gözlenmektedir. Psikolojik derinliklerden, tasvir ve duygusallıktan uzak durmuştur. Eserlerindeki tüm gücünü fikirlerden almıştır ve hikâyenin bitişini sonuç bölümünde söyleyen bir anlatımı benimsemiştir.