Reşat Nuri Güntekin Hayatı Eserleri ve Edebi Kişiliği

Ünlü yazarlarımızdan olan Reşat Nuri Güntekin 25 Kasım 1889 tarihinde doğmuştur. Cumhuriyet Dönemi edebiyatının en önemli eserlerinden birisi olan Çalıkuşu, Yeşil Gece, Anadolu Notları gibi eserlerin yazarıdır. Roman, öykü ve oyun yazarıdır. Müfettişlik görevi nedeni ile Anadolu’yu dolaşarak oradaki insanları yakından tanıma fırsatı da bulmuştur. Eserlerinde genellikle Anadolu’daki insanların yaşamı ve toplumsal sorunları ele almıştır. Bu şekilde insan ve çevre ilişkisini de yansıtmıştır.

1927 yılına kadar Bursa ve İstanbul’da birçok okulda Fransızca ve Türkçe öğretmenliği ve müdürlük yapmıştır. 1927 yılında Erenköy Lisesinden yeni mezun olan Hadiye Hanım ile evlenmiştir. Öğretmenlik mesleğinin yanında Halit Ziya Uşaklıgil’in eserlerinden aldığı ilham ile hikâye yazmaya başlamıştır. Daha sonrasında ise tiyatro edebiyatını benimseyerek tiyatroya atılmaya karar vermiştir. 1939 yılında Çanakkale milletvekili olarak TBMM’de yer almıştır.

İstanbul’un Üsküdar ilçesinde dünyaya gelmiştir. Babası askeri tabip olan Nuri Bey, annesi ise Kars Valisi Yaver Paşa’dır. Babası askeri doktor olduğu için çocuk yaşlarda birçok il gezmiştir. İzmir Frerler okulunda okuduktan sonra öğrenimini İstanbul’da olan Saint Joseph Lisesinde tamamlamıştır. Yükseköğrenimini Darülfünun Edebiyat Şurasında yapmıştır.

Belli bir dönem öğretmenlik ve müdürlük yapan Reşat Nuri daha sonrasında edebiyata atılmıştır. Roman, hikâye ve tiyatro eserleri yazmaya başlamıştır. Yazı hayatına ise I. Dünya Savaşı sonlarına doğru başlamıştır. Başlangıç olarak Eski Ahbap, Hançer, Çalıkuşu gibi roman ve hikâyeler yazmış bunların yanında tiyatro oyunları da yazmıştır. Özellikle “Çalıkuşu” romanının 1922 yılında Vakit gazetesi tarafından tefrika edilmesi ile şöhrete kavuşmuştur. 1931 yılında maarif müfettişi olmuştur. TBMM’de Çanakkale milletvekili olarak yer almıştır. 1947 yılında se Cumhuriyet Halk Partisinin Ankara’da yayımlanan Ulus gazetesinin kolu görevi gören “Memleket”gazetesini kurmuştur. 1950 yılında UNESCO Türkiye temsilciliği ve öğrenci müfettişliği görevi ile Paris’e gitmiştir. Paris kültür ataşeliği yapmıştır. 1954 yılında görevden ayrılmıştır. İstanbul Şehir Tiyatrosunda edebi heyeti üyeliği yapmıştır. Reşat Nuri Güntekin 7 Aralık 1956 yılında Londra’da hayatını kaybetmiştir.

Yazım yaşamına 1918 yılında başlamıştır. “Harabelerin Çiçeği” adlı romanını Cemal Nimet takma adıyla yazmıştır. Aynı zamanda “Eski Ahbap” romanını da aynı anda yazmıştır. Onu asıl ünlü yapan eseri ise “Çalıkuşu” romanı olmuştur. Bu romanda genel itibari ile Anadolu’da yaşamayı seçen bir idealist Türk kadını vardır. Bu romanını İstanbul Kızı adıyla oyun olarak yazmıştır. İlk dönemde yazdığı romanlarda devletin toplumsal sorunlarını ele almıştır. Daha sonrasında ise duygusal eserler ortaya koymuştur. “Yaprak Dökümü”, “Dudaktan Kalbe”, “Akşam Güneşi” gibi romanları bu tarzda eserlerdir.