ÖZET
Kısaca Hayatı
Kâtip Çelebi 1609 yılında İstanbul’da doğmuş, 1657 yılında ise yine İstanbul’da vefat etmiştir. Tarih, bibliyografya, biyografya ve coğrafya konularında oldukça bilgilidir. Pek çok eser yazmıştır. Dünyada eserleri en çok okunan kişilerden biri olmuştur. Hem ilim hem de bili açısından küçük yaştan itibaren kendisini geliştirmiştir. Oldukça bilgilidir. Kuran’ı ezberlemiştir. Yarısına kadar ezberlediğinde Darülkurrâ’da Kuran’ı ezberden okumuştur. Çalışma hayatına da oldukça erken yaşlarda başlamış ilerleyen yıllarda oldukça önemli görevlere gelmiştir. 14 yaşındayken babasının da çalıştığı yer olan Anadolu Muhasebesi Kalemi’nde 14 dirhem aylık alarak stajyer olarak işe başlamıştır. Çalışma hayatı boyunca bilimden özellikle de edebiyattan hiç kopmamıştır. Yaşadığı dönemde hem ülkemizde hem de Avrupa’da eserleri en çok okunan bilim adamı olmuştur.
UZUN
Kâtip Çelebi Hayatı Uzun
Kâtip çelebi 1609’da İstanbul’da dünyaya gelmiş, 1657 yılında yine İstanbul’da hayata gözlerini yummuştur. Asıl adı Mustafa’dır. Babası Enderun’da yetişip Osmanlı askeri olan Abdullah’tır. Mustafa bir kaç isimle tanınmıştır.Osmanlı ordusunda kâtiplik görevini yaptığı için Kâtip Çelebi, Osmanlı memuru sıfatı ile hacca gittiği için Hacı Kalfa ya da Hacı Halife isimleri ile adını duyurmuştur. Kâtip Çelebi babasının da desteği ile Kura’n ve tecvit dersleri almış daha sonra ise pek çok hocadan fenni ve dini ilimler tahsil etmiştir. Henüz 14 yaşında Anadolu Muhasebesi Kalemi’nde Kâtip olmuştur.
1624 yılında babasıyla beraber Tercan ve Bağdat seferlerine katılmış, Erzurum kuşatmasında bulunmuştur. İstanbul’da Kadızade ile iki yıl daha derslere devam etmiştir. İkinci Bağdat Kuşatması’nda ordunun defterdarlığını yapmıştır. 1633-1635 yıllarında önce Halep seferine katılıp sonrasında ise Hac görevini yerine getirdikten sonra sultan IV. Murat ile beraber Revan seferine katılmış daha sonra İstanbul’a dönmüştür.
Bundan sonra da kendini kendisini ilime ve bilime verdi. Dönemin önde gelen hocalarından astronomi, tarih, coğrafya ve tıp dersleri aldı. 1645 yılında 3 yıllığına memurluk görevini bıraktı ve talebelere ders vermeye başladı. Aynı zamanda da tıp çalışmalarına devam etti. 1648 yılında tekrar döndüğü memuriyet hayatına 2. Halife olarak başladı.
Şeyhülislam Abdurrahim Efendi ile oldukça yakınlaştı. Bir yandan öğrenmeye diğer yandan da öğretmeye devam ediyordu. Bu yıllarda eserlerini yazmaya başlamıştır. Bibliyografya, biyografya, tarih ve coğrafya olmak üzere pek çok değerli eser yazmıştır. 1657 yılında İstanbul’da vefat etmiştir.
Kâtip Çelebi Edebi Kişiliği
Kâtip çelebi yaşadığı yüzyılın en önemli kişilerindendir. Pek çok lakabı vardır. Arapça yazdığı eser olan Keşf’üz Zünun adlı eseri Arapça yazmıştır. 14500 kitabın tanıtımını yapan bir bibliyografyadır. Avrupa’da en çok Cihannüma adlı eseri ile bilinir. Eserde dünyanın 6 kıtası hakkında bilgi vermiştir. Eserlerinin birçoğu kendisi hala hayattayken batı dillerine çevrilmiştir. Yaklaşık otuz tane eseri vardır.
