ÖZET
Haldun Taner, 16 Mart 1915’te İstanbul’da doğmuştur. Cumhuriyet döneminin en önemli edebiyatçılarından birisi olan Haldun Taner, tiyatro, öykü, kabere gibi edebi ürünler yazmıştır.Gürcü asıllı bir ailenin çocuğu olan Haldun Taner, İstanbul’da yaşamıştır. Osmanlı Meclis-i Mubasana üyesi olan babası Ahmet Selahaddin, henüz 5 yaşındayken hayatını kaybetmiştir. Annesiyle beraber, büyükbabasının yaşadığı konakta yaşamıştır. Şehit çocuklarına tanınan eğitim haklarından yararlanan Haldun Taner, ortaöğretimini Galatasaray Sultanisi’nde tamamlamıştır. Yalnızca tiyatro eserleri yazmamış, İstanbul Üniversitesi’nde Gazetecilik ve Edebiyat fakültesinde dersler vermiştir. Milli Gazetesi yazarlığı yapmış ve 7 Mayıs 1986 yılında vefat etmiştir.
Eserleri:
Tiyatro: Eşeğin Gölgesi, Sersem Kocanın Kurnaz Karısı, Vatan Kurtaran Şaban, Haldun Taner Kabare, Gözlerimi Kaparım Vazifemi Yaparım, Değirmen Dönerdi-Lütfen Dokunmayın, Ayışığında Şamata
Deneme: Berlin Mektupları, Önce İnsan, Hak Dostum Diye Başlayalım Söze, Koyma Akıl Oyma Akıl, Çok Güzelsin Gitme Dur
Hikâye: Kızıl Saçlı Amazon, Yalıda Sabah, Onikiye Bir Var, Şişhane’ye Kar Yağıyordu.
UZUN
Haldun Taner Hayatı Uzun
1915 yılında İstanbul’da doğan Haldun Taner, babasını 5 yaşında kaybetmesinin ardından Galatasaray Lisesi’nde yatılı olarak okudu. Mezuniyetinden sonra Almanya’da Heidelberg Üniversitesi’ne kayıt olmuştur. Siyasi bilgiler alanında eğitimini sürdürürken yakalandığı tüberkülozdan dolayı eğitimini yarım bırakmak zorunda kalmıştır. 1942 yılına kadar Sanatoryumda tedavi görmüştür. Ardından İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nde üniversite eğitimini bitirmiştir. ‘’Günün Adamı’’ adlı tiyatro oyunu, ilk tiyatrosudur. Epik tiyatro örneği olarak ‘’Keşanlı Ali Destanı’’ büyük ilgi görmüştür. Bu oyun, Almanya, İngiltere, Çekoslavakya gibi yerlerde de oynanmıştır. Devletin şehit çocuklarına tanıdığı imkânlardan yararlanarak eğitimini tamamlayan Haldun Taner, Üniversite eğitimi aldığı Heidelberg Üniversitesi’nde okuduğu süreçte tüberküloz hastalığına yakalandı ve okunu bırakmak zorunda kaldı. İstanbul’a dönerek, Erenköy Sanatoryumu’nda 4 yıl kadar tedavi gördü. Ardından İstanbul Üniversitesi’nde Alman Dili ve Edebiyatı bölümünü bitirdi. Yurda döndükten sonra tiyatroya ilgi duyan ve çeşitli oyunlar yazan Haldun Taner, dünyaya nam salan tiyatro oyunlarıyla ün saldı. Keşanlı Ali Destanı da ilgi gören tiyatro eserlerinden birisidir. 1986 yılında hayata veda etti.
Haldun Taner Edebi Kişiliği
Yazdığı tiyatro ve hikâyelerle adını duyuran Haldun Taner, yazı hayatına skeçlerle başlamıştır. Ulusal bir tiyatro sahneleri oluşturmak için büyük çalışmalara imza atan Haldun Taner, Metin Akpınar ve Zeki Alasya ile Devekuşu Kabare Tiyatrosu’nu kurmuştur. Mizah, yergin ve gözem gibi edebi ürünlerden gücünü alan Haldun Taner, öykülerinde ve oyunlarında, şehir insanı tema almıştır. Eski ve yeni yaşam biçimlerinin arasında kalan insanların hayatını da oyunlarına uyarlamıştır. Epik tiyatro örnekleri arasında, edebiyatımızın kurucuları arasında nitelendirilmektedir. Geleneksel Türk sanatları ve dünya sanatını birleştirmiştir. Açık ve içten yazdığı tiyatrolar, kendisinden sonraki edebiyatçılara da büyük örnek olmuştur.