Genpei Savaşı, Japonya’da 1180-1185 yılları arasında, iki soylu klan ve emirlerindeki samuray birlikleri arasında gerçekleşen iç savaştır. Bu savaş sırasındaki kahramanların isimleri efsaneler ve edebiyat eserleriyle günümüze kadar ulaşmıştır. Japonya’da Jishö-Juei Savaşı olarak da bilinir.
Savaşın öncesinde Japonya’nın yönetimini elinde bulunduran iki soylu klan vardı. Taira ve Minamoto…Taira Ailesi, samurayları ile birlikte 12.yüzyıl Japon sarayında büyük güç sahibiydi. Klan üyeleri imparatorluk sarayında önemli mevkilere getirilmişti. Bir diğer güçlü aile ise Minamoto klanıydı.Minamoto sarayda söz sahibi olan Taira’ya karşı kin beslemekteydi ve bu büyük gücü hep ele geçirmeyi düşünüyordu.Bunun için sürekli isyan hareketleri başlatsa da başarısız oluyordu. (Högen ve Heiji İsyanı)
Genpei Savaşı
1167’de Taria Kiyomori,lider olarak sarayın en güçlü adamı haline geldi. 1180 yılında ise, rakiplerini tamamen saf dışı bırakarak kızının üç yaşındaki oğlunu tahta çıkardı. Tahta çocuk yaştaki torunu varken tüm güç yine Kiyomori’de olacaktı. Ancak önüne bir engel çıktı.Önceki İmparatorlardan Go-Shirakawa’nın oğlu olan Prens Mochihito, bu durumu kabul etmedi. Tahta hak iddia etme kararı aldı ve Minamoto Klanı ile iletişim kurdu. Bunun üzerine Minamoto Yoritomo, Taria klanına karşı Prens Mochihito’yu desteklemeye karar verdi.
Minamoto, kendi samurayları, müttefikleri, Taira’ya muhalif klanlar ve savaşçı keşişleri birleştirerek güçlü bir ordu kurdu. Ancak Kiyomori’nin harekete geçmesiyle Prens Mochihito’nun güvenliği tehlikeye girdi. Prens kaçarak bir Budist manastırına sığındı. Kiyomori’nin gönderdiği askerler ise onu yakalamak için manastıra doğru yola çıktılar.
20 Haziran’da Taira birlikleri ani bir saldırı gerçekleştirdiler. Taira müttefiklerinin de katılımıyla prensin kuvvetleri yenilgiye uğradı. Prens, kaçmaya çalışırken yakalandı ve idam edildi.Minamoto ise geleneksel seppuku töreni ile intihar etti. Kiyomori, prensi koruyan ve destekleyen rahipleri de katlettirdi.Görünürde zafer kazanılmıştı ancak ülke çapında Taira ailesine karşı muhalefet yükseliyordu.
Karşı Saldırı
Babasının ölümünün ardından Minamoto no Yoritomo klanın yeni lideri oldu. Ancak Taira’nın müttefikleri tarafından rehin tutuluyordu.Bölgedeki bazı müttefiklerinin yardımı ile kaçmayı başardı. Elinde çok az adamı vardı ki bunların çoğunu da Ishibashiyama Savaşı’nda kaybetti. Tüm bu zorluklara rağmen Minamoto klanının topraklarına ulaşmayı başardı. Tüm müttefiklerine savaş çağrısında bulundu. 1180’de Fuji Nehri Savaşı’nda bir kez daha Taira kuvvetleri ile karşı karşıya geldi. Ama bu sefer avantajı ele geçirmişti. Taira ordusu destek alamayacak kadar uzaktı ve geri çekildiler.
Sonraki iki sene boyunca Japonya genelinde doğal afetler ve kıtlık yaşandı. Japon halkı bu felaketlerden Taira’nın lideri Kiyomori’yi sorumlu tutuyordu. Çünkü öldürülen prensin sığındığı manastıra saldırmış ve rahipleri öldürmüştü.
Bu süreçte Minamoto klanı güçlense de Yorimoto ve askeri başarılar kazanan kuzeni Yoshinaka arasında rekabet başladı. Buna rağmen onları kurtaran Taira güçlerinin dağınıklığı oldu. Taira ordusu iki bölünmüştü. Yoshinaka Taira ordusunun büyük bölümünü vadiye çekerek tuzağa düşürdü. Böylelikle Minamoto tarafı üstünlüğü el geçirdi.
Yenilgi haberi Kyoto’ya ulaştıktan sonra Taira ailesi imparatoru ve kraliyet tacını alarak kaçtılar. Öte yandan Yorimoto için de işler iyi gitmiyordu.Kuzeni Yoshinaka ordusuyla Kyoto’ya girmişti. Bir yıl sonra Yorimoto ordusuyla birlikte Kyoto’yu almak için geldi. Bir diğer kuzeni Yoshitsune birlikleri ile Yorimoto’yu desteklemeye gelmişlerdi.Yoshinaka ve adamları kısa sürede yenildi ve öldürüldü.
Genpei Savaşı Sonu
Başkentin alınmasından sonra Taira’ya sadık topraklar tek tek ele geçirildi.Savaşı bitirecek son karşılaşma ise Shimonoseki Boğazı’nda yaşadı. Dannoura Savaşı’nda Minamoto birlikleri kesin bir zafer kazandı. Yedi yaşındaki imparator ise denizde boğularak öldü.
Genpei Savaşı sonrası Minamoto no Yoritomo “Yüksek Komutan (Shogun)” unvanını aldı. Japonya’daki ilk Bakufu kuruldu. İmparatorluk makamı sadece sembolik önemini muhafaza etti. Uygulamada Bakufu yönetimi ve yerel lordlar gücü ellerinde bulundurdular.
Bakafu,Japonya’yı yaklaşık 700 yıl boyunca yöneten samuray-askeri hükümet sistemidir.
Önerilen yazı: İngiliz Zanzibar Savaşı (1896) – Tarihin En Kısa Savaşı
Foto ve Bilgi Kaynakları: