Ahmet Hamdi Tanpınar Kimdir Kısaca Hayatı ve Eserleri

Ahmet Hamdi Tanpınar yazma dili sayesinde Türk Edebiyatı’nın gelişmesini sağlayan bir şair ve roman yazarıdır. 23 Haziran 1901 tarihinde İstanbul’da Dünya’ya gelmiştir. Kadılık görevini yapan babası ile beraber Anadolu’nun çeşitli şehirlerini ve köylerini de dolaşmıştır.

1921 senesinde Yahya Kemal’in öncülük edip arkadaşları ile beraber çıkarmış olduğu Dergâh adındaki dergide ilk şiirlerini yayımlamıştır. Erzurum, Konya liselerimde edebiyat öğretmenliği yaptıktan sonra Ankara Lisesi, Gazi Terbiye Enstitüsü, Kadıköy Lisesi’nde de edebiyat öğretmenliği görevine devam etmiştir. 1942 senesinde politikaya atılmış ve Maraş milletvekili olarak mecliste yer almıştır. 24 Ocak 1962 senesinde İstanbul’da hayatını kaybetmiştir.

Roman: Huzur(1949), Saatleri Aydınlatma Enstitüsü(1962), Sahnenin Dışındakiler(1973), Mahur Beste(1975), Aydaki Kadın(1986)
Şiir: Şiirler(1961)
İnceleme:  XIX. Asır Türk Edebiyatı Tarihi (1949, 1966, 1967)
Deneme: Beş Şehir(1946), Yahya Kemal(1962), Edebiyat Üzerine Makaleler(1969), Yaşadığım Gibi(1970)
Hikâye: Abdullah Efendinin Rüyaları(1943), Yaz Yağmuru(1955), Hikâyeler(Ahmet Hamdi Tanpınar’ın ölümünden sonra derlenen bu kitap, iki kitapta yer alan hikâyelerin yanı sıra daha önce kitaplaşan hikâyeleri de içeriyor)

13 yaşındayken annesini kaybeden Ahmet Hamdi babasının tayiniyle beraber Antalya’ya yerleşmiştir. Lise eğitimini Antalya’da tamamladıktan sonra 1919 senesinde İstanbul’a gelmiştir ve burada İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nde eğitim almıştır. Yahya Kemal Beyatlı’dan etkilenmiştir ve bu sayede geniş bir edebiyat çevresine sahip olmuştur. 1923 senesinde Şeyhi’nin Husrev-i Şirin mesnevisi üzerine bir tez hazırlamıştır ve okuduğu fakülteden başarı ile mezun olmuştur. 15 Kasım 1939 yılında Tanzimat Fermanı’nın 100. Yılı sebebiyle İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde açılmış olan kürsünün başına Yeni Türk Edebiyatı Profesörü olarak geçmiştir. Bundan 3 yıl sonra da 1942 senesinde Maraş milletvekili olarak politikaya atılmıştır. 1946 senesine kadar Milli Eğitim Bakanlığı Müfettişliği ve Güzel Sanatlar Akademisi’nde estetik öğretmenliği görevlerini de üstlenmiştir. Milletvekilliğinin süresi dolduktan sonra İstanbul Üniversitesi’ne geri dönüş yapmıştır.

1953 senesinde Hollanda, Fransa, Belçika, İtalya, İngiltere ve İspanya’yı kapsayan ülkelere 6 aylık bir ziyarette bulunmuştur. 1955 senesinde Filmoloji Kongresi üyesi olarak üç hafta için Paris’e gitmiştir. 1957 senesinde Münih’te düzenlenmiş olan 14. Müsteşrikler Kongresi’ne bir bildiri sunmuştur ve ardından da 1959 senesinde Fransa, İngiltere ve Portekiz’de bir süre yaşamıştır.

Yahya Kemal ve Mustafa Şekip gibi şairlerin etkisinde kaldığı dönemlerde düşünsel alanın içerisinde Bergsonculuk felsefesini, yazın alanının içerisinde ise saf edebiyat anlayışını benimseyerek yazılarını sürdürmüştür. Dergâh, Hayat, Milli Mecmua, Oluş ve Görüş gibi dergilerde şiirlerini yayımlamıştır. Olgunluk dönemine eriştiği zaman şiirlerinin içerisinde hayattı ve kendisinden parçalar da sunmaya başlamıştır.

Şiirleri ile beraber öyküleri ve romanları ile de dikkatleri üzerinde toplamayı başarmıştır. Doğu – batı çatışmasına yer verdiği denemeleri ile düşün alanındaki yazıları ile de etkili olmuştur.